Team Bijzondere Bijstand: Meer dan een kwart eeuw jagen op drugs

Sinds 1996 staat het Team Bijzondere Bijstand van de Douane vierentwintig uur per dag, zeven dagen per week in de frontlinie van de Nederlandse drugsbestrijding. De dertig leden van het TBB, verdeeld over drie secties, houden zich voornamelijk bezig met de opsporing van ladingen drugs en de jacht op uithalers. Het team voert zijn werkzaamheden uit voor het Hit and Run Cargo Team, HARC Rotterdam, een samenwerking tussen de Douane, de Zeehavenpolitie, de FIOD en het Openbaar Ministerie.

 

Hun voornaamste werkterrein is de haven van Rotterdam, een van de grootste ter wereld. En een geliefde plek voor criminelen om drugs vanuit Zuid-Amerika Europa binnen te smokkelen. In 2021 wist het HARC-team 72.808 kilo cocaïne te onderscheppen met een straatwaarde van ruim vijf miljard euro. De grootste partij die gepakt werd was 4180 kilo. Het Team Bijzondere Bijstand zorgde voor de veilige afhandeling: van vondst tot vernietiging.

 

Als er een vermoeden bestaat van drugs tussen een scheepslading wordt het TBB ingeschakeld. Het team, getooid met zwarte bivakmutsen om hun identiteit te beschermen, beschikt over verschillende middelen om de drugs op te sporen, zoals speurhonden. Ook kunnen ze gebruik maken van een geavanceerde containerscan van de douane. Voor verdovende middelen die onder water zijn verstopt, bijvoorbeeld aan de romp van een schip, kan het TBB de hulp inroepen van speciaal opgeleide duikers.

 

Omdat drugscriminelen steeds creatiever worden in het verstoppen van hun handel vraagt dat ook wat extra’s van de drugsbestrijders. Pakketten met verdovende middelen verstopt in vruchtenpulp, bevroren vis of in boomstammen zijn geen uitzondering. Daarom beschikt het TBB over een speciale bus met gereedschappen om containers te openen of toegang te krijgen tot een verborgen ruimte.

 

Als de leden van het team op verdachte pakketten stuiten moet vastgesteld worden dat het ook daadwerkelijk om drugs gaat. Het TBB doet de eerste snelle testen. Als die uitwijzen dat het inderdaad verdovende middelen betreft dan moeten de drugs binnen een paar uur de verbrandingsoven in. Omdat het niet ondenkbaar is dat criminelen de kostbare lading met geweld zullen terughalen begeleidt het team in hun snelle bolides het transport en ziet erop toe dat de drugs tot de laatste gram in de vlammen verdwijnt.

 

Hoewel de leden van het TBB vooral actief zijn op het terrein van de Rotterdamse haven, jagen ze ook op drugs in de kleinere haven van Vlissingen en wordt hun hulp ingeroepen bij de vondst van grote partijen drugs op andere plekken in het land. Het team stelt vast om wat voor drugs het gaat, bewaakt de vangst en zorgt voor een veilig transport naar de verbrandingsoven. Ook wordt het TBB ingezet voor de observatie en aanhouding van verdachten in drugsonderzoeken door heel Nederland.

 

Naast de jacht op drugs vullen de dagen van de TBB’ers zich vooral met trainen en het jagen op uithalers. De vaak jonge jongens die met gevaar voor eigen leven drugs van het haventerrein proberen af te smokkelen. Voor dit kat- en muisspel, dat zich afspeelt tussen de huizenhoge stapels met containers, zet de TBB drones in met speciaal daarvoor opgeleide piloten en speurhonden. Het leidde in 2021 tot de aanhouding van meer dan vierhonderd uithalers.

 

Om hun werk veilig te kunnen doen dragen de leden van het TBB een kogelwerend vest en een helm. Daarnaast kunnen ze beschikken over verschillende ballistische schilden, die een kogel kunnen stoppen. Op dit moment dragen de leden van het team een handvuurwapen om zich te beschermen. Er zijn inmiddels plannen om het TBB zwaarder te bewapenen.